Şehitlerimiz ve Gazilerimiz

BİRİNCİ DÜNYA SAVAŞI ŞEHİT VE GAZİLERİ



Dünyanın en büyük ilk harbi olan Birinci Dünya Savaşı'na yüzlerce Karsantılı asker olarak katıldı. Çanakkale ve Yemen başta olmak üzere Filistin, Sina, Mekke ve Medine, Kafkas, Suriye, Süveyş Kanalı, Irak, Beyrut bölgelerinde savaşlara katıldılar. Birçoğu oralarda şehit düştü. Bugün adları bile unutuldu. Gazi olarak dönenlerin birçoğu da yollarda vefat etti. Yada köyüne döndüğünde hasta olarak yatağa düşüp aylarca acı ve çile çektikten sonra şehit oldular. Gazi olarak dönenlerin çoğu da vatan topraklarının düşman işgaline uğramasından sonra Kuva-yı Milliye'ye katıldılar. Onların tecrübeleri ve savaştan dönmüş olmaları sonucunda aldıkları eğitimle vatan topraklarının kurtuluşu için çetin bir mücadele verildi.



Akören'den Ormancı Mustafa'nın Duran adlı kardeşi Birinci Dünya Savaşı'nda Doğu Cephesi'nde yapılan Sarıkamış Harekatında donarak şehit oldu.



Çarkıpare'den Kırçavuş, Boztahta Köyü'nden Durmuş Ali Sümbül, Ceritlerden Osman Çavuş, Dayılardan Mehmet Afacan, Dölkeli'den Mehmet Dede, İbrişim'den Mustafa Akıllı, İncirli'den Göde Hasan, Kelerbaşı'ndan İbat Ahmet, Hacı Köse Hasan, Topal Hacı, Kökezden Ahmet Aktaş, Ahmet Şimşek, Posyağbasandan İsmail Üğücü Filistin- Sina- Gazze- Medine ve Mekke savaşlarına katıldılar. Hepsi de esir düştüler. Zor şartlarda kaldılar. Mısır'da bulunan kamplarda dört yıl kadar esir hayatı yaşadılar. Birçoğu Arap cellatların elinden şans eseri kurtulabildi. Birçoğunu da İngilizler esir değişiminde kendi esirlerini kurtarmak için onları parayla satın aldı. Memleketlerine ancak 30 Ekim 1918 tarihinde yapılan Mondros Ateşkes Antlaşması sonucunda gerçekleşen esir değişimi ile dönebildiler.



Kelerbaşı Köyü'nden Yaçca Yusuf, Küp Köyü'nden Halil Demir Kafkas Cephesi'nde Ruslara esir düştü. Posyağbasan Köyü'nden Çömekli İbrahim ise bu cephede Erzurum'un kurtuluşunda bulundu. Aylarca Ruslar ve Ermenilerle savaştı.



Dayılardan Mehmet Afacan, Gerdibi'nden Ali Alıklı, Dölekli'den Mehmet, Kabasakal'dan Kirve Osman, Kelerbaşı'ndan Yaçca Durmuş ve Mehmet, Kıcak'tan Boz Osman Dede, Köprücek'ten Mustafa ve Ali Avcı kardeşler ismi hatırlanan Çanakkale Gazileridir.



KARSANTI'DAN YEMEN'E BİR ASIR…



'Alo yemendir

Gülü çemendir

Giden gelmiyor

Acep nedendir



Burası Huştur

Yolu yokuştur

Giden gelmiyor

Acep ne iştir'



Anadolu insanı yüzyıllar önce yaktı bu ağıdı. Kimisi kocasına kimisi evladına söyledi. Kimisi sevdiğine. On sene, on beş sene Yemen çöllerinde kaldı yiğitler. Kimisi geri dönemedi. Şehit düştü er meydanında. Kimisi sakat kaldı. Kimisi açlıktan, susuzluktan öldü dönüş yollarında. Ve ağıtlar düşmedi dillerden.



Karsantı bölgesinin askerleri genellikle Yemen veya Hicaz Bölgesi'ne yollanırdı. Hep zor gelirdi bu yüzden askerlik. Günlerce yürürlerdi. Bazen aç bazen susuz. Ama geri dönmezlerdi. Ne işimiz var bu topraklarda diye söylenmezlerdi. Birçoğu da Yemen'de şehit oldu. Neredeyse Aladağ'ın her köyünde bir Yemenli Koca var. Lakapları bile Yemenli kalmış. Geri dönenler anlatmışlar yıllarca çektikleri çileyi. Hiç unutamamışlar. Ağlamışlar.



Ceritler Köyü'nden Kara Yusuf'un dayıları İbrahim ve Mustafa, Çarkıpare Köyü'nden Hanifi Mehmet'in dedesi şehit düştü. Mazılık Köyü'nden Veli Kaya Yemen'de şehit Gireği'den Himmet düştü. Mazılık'tan Ali Kaya, Akören'den Közden Hoca, Gireği'den Mehmet Aslan, Hacı Hüseyin, Mehmet Yonca ve Topal Ahmet, Kelerbaşı'ndan Hasan Ay isimlileri hatırlanan Yemen gazileridir.



Yemen'e Birinci Dünya Savaşı öncesi varır varmaz oranın ileri gelenleri tarafından memleketleri sorulurdu. Bu sorgu sırasında Kozan ve çevresinden gelenlerle orada valilik yapan kişi sohbet ederdi. Bu kişi sürgün edilen Kozan beylerindendi. Karsantılılara da kendini tanıtarak hep ' Siz hala çamdan bardak yapıp su içer misiniz' diye sorardı.





ALADAĞ'IN ÇANAKKALE ŞEHİTLERİ



Gerdibi Köyü'nden Alıklılardan Ömer ve Mehmet, Mulla Mustafa şehit düştü. Kelerbaşı Köyü'nde Musaoğulları ailesinin iki genci Birini Dünya Savaşı'nın çıkması ile birlikte askere alındı. Önce İstanbul'a oradan da Çanakkale Cephesi'ne gönderildiler. Birçok çarpışmaya katılan kardeşlerin ikisi de Çanakkale'de şehit düştü.





ALADAĞ'IN TÜRK SİLAHLI KUVVETLERİ ŞEHİTLERİ



1- Ekrem ARSLAN, 05.05.1970 DOĞUMLU OLUP ALADAĞ İLÇESİ KÖPRÜCÜK KÖYÜ NÜFUSUNA KAYITLIDIR. JANDARMA ER OLARAK VATANİ GÖREVİNİ YERİNE GETİRDİĞİ TUNCELİ MERKEZ ALTINYÜZÜK JANDARMA KOMUTANLIĞI'NIN SORMLULUĞUNDA OLAN BÖLGEDE 08.07.1991 TARİHİNDE ŞEHİT DÜŞMÜŞTÜR.



2- Ali BARCI, 23.04.1971 DOĞUMLU OLUP ALADAĞ İLÇESİ CERİTLER KÖYÜ NÜFUSUNA KAYITLIDIR. ŞIRNAK İLİNİN SİLOPİ İLÇESİNDE GÖRÜMLÜ- CEVİZDÜZÜ KIRSALINDA P. KOMANDO JANDARMA ER OLARAK ASKERLĞİĞNİ YAPTIĞI SIRADA 25.04.1992 TARİHİNDE TERÖRİSTLERLE GİRİLEN ÇATIŞMADA ŞEHİR DÜŞMÜŞTÜR.





3- Mehmet ÇELİK, 05.08.1971 DOĞULU OLUP ALADAĞ İLÇESİ KIZILDAM KÖYÜ NÜFUSUNA KAYITLIDIR. TUNCELİ İLİNİN OVACIK - KUŞLUCA BÖLGESİNDE JANDARMA ER OLARAK ASKERLİĞİNİ YAPTIĞI SIRADA 30.12. 1992 TARİHİNDE ŞEHİT DÜŞMÜŞTÜR.



4- Ahmet KİGAN, 02.08. 1972 DOĞUMLU OLUP ALADAĞ İLÇESİ BOZTAHTA KÖYÜ NÜFUSNA KAYITLIDIR. SİİRT İLİNİN PERVARİ- DOĞANCA KIRSALINDA JANDARMA ER OLARAK ASKERLİĞİNİ YAPTIĞI SIRADA 23. 10. 1993 TARİHİNDE ŞEHİT DÜŞMÜŞTÜR.